Bệnh tăng nhãn áp (Glaucoma): Kẻ trộm thị lực thầm lặng
Bệnh tăng nhãn áp, hay còn gọi là bệnh cườm nước hoặc Glaucoma, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa không thể phục hồi trên toàn thế giới. Bệnh được mệnh danh là “kẻ trộm thị lực thầm lặng” vì thường tiến triển âm thầm, không có triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu cho đến khi thị lực đã bị tổn thương nghiêm trọng.
Tuy nhiên, tin tốt là nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách, chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh, làm chậm quá trình tổn thương thần kinh thị giác và bảo vệ tầm nhìn quý giá của mình.
Bệnh tăng nhãn áp là gì?
Bệnh tăng nhãn áp là một nhóm các bệnh lý ở mắt gây tổn thương tiến triển cho dây thần kinh thị giác – bộ phận có vai trò truyền tín hiệu hình ảnh từ mắt lên não. Khi dây thần kinh thị giác bị hư hại, các điểm mù sẽ xuất hiện trong tầm nhìn. Nguyên nhân chính thường liên quan đến tình trạng áp suất bên trong mắt (nhãn áp) tăng cao bất thường, gây chèn ép và làm “chết” dần các sợi thần kinh.
Phân loại các dạng bệnh tăng nhãn áp phổ biến
Có nhiều dạng tăng nhãn áp khác nhau, nhưng phổ biến nhất là hai dạng chính:
1. Tăng nhãn áp góc mở (Dạng phổ biến nhất)
Đây là dạng chiếm đa số các trường hợp. Ở dạng này, góc thoát thủy dịch của mắt vẫn mở, nhưng hệ thống kênh lọc bị tắc nghẽn dần, khiến thủy dịch không thoát ra ngoài hiệu quả và làm nhãn áp tăng lên từ từ. Bệnh nhân gần như không cảm thấy đau đớn hay triệu chứng gì cho đến khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.
2. Tăng nhãn áp góc đóng (Dạng cấp tính)
Dạng này xảy ra khi góc thoát thủy dịch bị mống mắt bất ngờ áp sát và bịt kín, khiến thủy dịch bị ứ đọng đột ngột và làm nhãn áp tăng vọt. Đây là một tình trạng cấp cứu nhãn khoa, gây đau nhức mắt dữ dội, nhìn mờ, buồn nôn và cần được xử lý ngay lập tức.
Ai là người có nguy cơ cao mắc bệnh tăng nhãn áp?
Bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh, nhưng bạn có nguy cơ cao hơn nếu:
- Trên 40 tuổi: Nguy cơ tăng dần theo độ tuổi.
- Tiền sử gia đình: Có người thân (bố, mẹ, anh chị em) bị tăng nhãn áp.
- Chủng tộc: Người gốc Phi, gốc Á có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Bệnh lý nền: Mắc các bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, bệnh tim.
- Tật khúc xạ: Bị cận thị nặng hoặc viễn thị nặng.
- Tiền sử chấn thương mắt: Từng bị chấn thương nặng ở mắt hoặc đã trải qua phẫu thuật mắt.
- Sử dụng Corticosteroid: Dùng thuốc chứa corticosteroid trong thời gian dài, đặc biệt là dạng thuốc nhỏ mắt.
Dấu hiệu và triệu chứng cần chú ý
Các triệu chứng của bệnh tăng nhãn áp rất khác nhau tùy theo thể bệnh:
- Đối với tăng nhãn áp góc mở (tiến triển âm thầm):
- Không có triệu chứng ở giai đoạn đầu.
- Dần dần mất tầm nhìn ở vùng rìa (vùng ngoại vi).
- Tầm nhìn bị thu hẹp lại như “nhìn qua đường hầm” ở giai đoạn muộn.
- Đối với tăng nhãn áp góc đóng (cơn cấp tính):
- Đau nhức mắt và đầu dữ dội, đột ngột.
- Nhìn mờ, nhìn thấy quầng sáng nhiều màu sắc xung quanh bóng đèn.
- Mắt đỏ.
- Buồn nôn và nôn.
Nếu bạn gặp các triệu chứng của cơn cấp tính, hãy đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức.
Các phương pháp điều trị tăng nhãn áp hiện nay
Mục tiêu của việc điều trị là hạ nhãn áp xuống mức an toàn để ngăn ngừa tổn thương thêm cho thần kinh thị giác. Bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát hiệu quả.
1. Điều trị bằng thuốc
Đây là phương pháp điều trị ban đầu và phổ biến nhất, chủ yếu là dùng thuốc nhỏ mắt để giảm sản xuất thủy dịch hoặc tăng cường sự thoát lưu của nó. Bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ, sử dụng thuốc đều đặn hàng ngày. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê thêm thuốc uống.
2. Điều trị bằng Laser
Bác sĩ sẽ dùng tia laser để tác động vào vùng bè (hệ thống lọc thủy dịch), giúp cải thiện sự thoát lưu của thủy dịch và làm hạ nhãn áp. Đây là một thủ thuật nhanh chóng, ít xâm lấn và an toàn.
3. Phẫu thuật
Phẫu thuật được cân nhắc khi điều trị bằng thuốc hoặc laser không đạt hiệu quả mong muốn. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm tạo một đường thoát thủy dịch mới (phẫu thuật cắt bè) hoặc đặt một van dẫn lưu nhân tạo vào mắt.
Tầm quan trọng của việc chẩn đoán sớm
Vì bệnh tăng nhãn áp góc mở không có triệu chứng sớm, cách duy nhất để bảo vệ thị lực là thông qua việc khám mắt định kỳ. Việc đo nhãn áp và soi đáy mắt sẽ giúp bác sĩ phát hiện những dấu hiệu tổn thương thần kinh thị giác sớm nhất, ngay cả khi bạn chưa cảm thấy bất kỳ thay đổi nào về tầm nhìn.
Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ khuyến cáo người lớn nên khám mắt toàn diện mỗi 3-5 năm sau tuổi 40 và hàng năm sau tuổi 60. Nếu bạn thuộc nhóm có nguy cơ cao, bạn cần khám mắt thường xuyên hơn theo lịch hẹn của bác sĩ.
Chuyên cung cấp đa dạng các loại thuốc kê đơn, các sản phẩm bảo vệ sức khoẻ, dược phẩm và nhiều sản phẩm chăm sóc sức khoẻ, tiêu dùng hàng ngày khác....
Gọi điện
Zalo
Messenger